Bovon Tunnelgraafmachine

In dit MIT R&D project zullen BOVON B.V. en Matecs B.V. samen een innovatieve tunnelgraafmachine ontwikkelen, de BOVON TGM. Deze tunnelgraafmachine is in staat om klein formaat verdiepte wegen en tunnels zoals fietstunnels, verkeerstunnels en leidingtunnels aan te leggen zonder dat daar een grote bovengrondse bouwput voor nodig is. Bovendien is de BOVON TGM in staat om dit sneller en met een lagere CO2-uitstoot aan te leggen dan momenteel gangbare technieken. In de aanloop naar dit MIT Samenwerkingsproject heeft BOVON haar concept gedetailleerd uitgewerkt met ondersteuning van onder andere Rijkswaterstaat en Dura Vermeer. In Matecs is een projectpartner gevonden die het concept ondersteunt en ook de kennis en techniek in huis heeft om de machine te realiseren. Binnen dit project zal de BOVON TGM van idee omgezet worden tot prototype, welke in een representatieve omgeving zal worden getest. De testresultaten zullen gebruikt worden om eventuele kinderziektes aan te pakken, waarmee het project wordt afgesloten. Om de investeringskosten voor het ontwikkelen en testen van een werkend prototype vragen BOVON en Matecs om financiële ondersteuning vanuit de regeling MIT R&D Samenwerking.

Innovatie

De BOVON tunnelgraafmachine (TGM) maakt het mogelijk om in een continu proces tunnelelementen te plaatsen. Dit in tegenstelling tot bestaande tunnelbouwsystemen, waarbij eerst onderwaterbeton en daarna pas de rest van de tunnel geplaatst kan worden. Dit continue proces maakt het aanleggen van een tunnel in natte grond 40-60% sneller tegen een vergelijkbare of zelfs lagere kostprijs dan gangbare methodes. Deze verbeteringen zijn mogelijk door het gebruik van een nieuwe graaftechniek en door de beste elementen van bestaande bouwtechnieken te combineren in een nieuw proces voor tunnelbouw.

Meerwaarde

De meerwaarde van deze innovatie zit in de vermindering van de bovengrondse bouwruimte, snelheid van het bouwen en gereduceerd materiaalverbruik van de tunnelonderdelen vergeleken met reguliere tunnelbouw. Dit maakt het voor een aannemer mogelijk om unieke kwaliteitsvoordelen te bieden bij EMVI-aanbestedingen. BOVON heeft dan ook als doel om deze innovatie zo snel mogelijk naar de markt te brengen. In Zuid-Nederland is de meerwaarde direct in nieuwe banen (3-5 FTE binnen project, 10-22 FTE na dit project) en kennis op het gebied van duurzaam bouwen. Met de BOVON TGM kan bovendien een substantiële CO2-reductie worden verwezenlijkt (tot ruim 100 kton per bouwproject).

Markt

Tunnelbouw is en blijft voor de toekomstige infrastructuur van ons land een belangrijke pijler. Op jaarbasis worden er zo’n 30 tunnelprojecten uitgevoerd door opdrachtgevers zoals gemeentes, provincies, ProRail en Rijkswaterstaat. Door de unieke werkwijze van de BOVON TGM kunnen er projecten worden gerealiseerd die nu nog geen doorgang vinden wegens grote overlast voor de directe omgeving. Naar verwachting zullen er binnen 5 jaar na afloop van dit project 6-10 van deze machines in Nederland werkzaam zijn, samen goed voor de uitvoering van 5-15 tunnelbouwprojecten per jaar. Beoogde afnemers van de BOVON TGM zijn gespecialiseerde aannemers of grote constructiebedrijven zoals Huisman B.V. De projectpartners zullen hun geld verdienen met de verkoop van de machines (Matecs) en octrooi-inkomsten (BOVON).

Aansluiting MIT R&D Samenwerking

In dit project delen BOVON (ingenieursbureau) en Matecs (machinebouwer en staalbewerker) kennis en kunde voor de ontwikkeling van een hightech tunnelgraafmachine. Beide partijen zijn gebaat bij deze ontwikkeling; BOVON ziet zijn idee werkelijkheid worden en Matecs is betrokken bij toekomstige interesse in de BOVON TGM. Aansluiting wordt in eerste instantie gezocht bij de topsector Hightech Systemen & Materialen binnen het thema automotive. Daarnaast is er overlap met de doelstellingen binnen de topsector Chemie en Energie. De ontwikkeling maakt het aantrekkelijker om ook in een stedelijke omgeving verlaagde wegen of tunnels aan te leggen, waardoor de problemen met congestie en luchtkwaliteit aangepakt kunnen worden. Grondstofefficiëntie wordt behaald door het besparen in betongebruik tijdens de aanleg.